Zware oor­logs­mu­ni­tie langs de Dalem­se­dijk gevonden

Zware oorlogsmunitie langs de Dalemsedijk gevonden

In okto­ber 2023 is tij­dens de werk­zaam­he­den aan de Dalem­se­dijk en de water­gang ach­ter het For­tes Lyceum in Gorin­chem een bij­zon­dere vondst gedaan. Er kwa­men twaalf zware ste­nen kogels met een dia­me­ter tot 50 cm uit de rivier­klei tevoor­schijn. Ver­moe­de­lijk ach­ter­ge­ble­ven ‘oor­logs­mu­ni­tie’ uit de tijd van de Arkelse Oor­lo­gen (1401−1412). De kogels lagen op…

Lees ver­der

Bezoek het depot tij­dens de open dagen op 14 – 16 juni

Nationale Archeologiedagen 2024

Tij­dens de Nati­o­nale Arche­o­lo­gie­da­gen op vrij­dag 14 juni, zater­dag 15 juni en zon­dag 16 juni is het gemeen­te­lijk depot voor arche­o­lo­gie aan de Arkels­edijk van 14.00 tot 17.00 uur geo­pend voor publiek. De toe­gang is gra­tis. Het depot is de bewaar­plaats van alle vond­sten die tij­dens arche­o­lo­gisch onder­zoek van de afge­lo­pen 30 jaar…

Lees ver­der

Helm­steeg, wonen, koe­ken bak­ken, kof­fie bran­den en meer

Sleutelgat-vormige oven

In juli en sep­tem­ber 2022 is een arche­o­lo­gi­sche bege­lei­ding uit­ge­voerd ter hoogte van de Helm­steeg 1 – 14 in het cen­trum van Gorin­chem. Hier zijn in bestaande gebou­wen nieuwe wonin­gen gere­a­li­seerd, waar­voor de fun­de­rin­gen ver­sterkt moesten wor­den. Daar­voor moest tot ca. 2,55 m +NAP grond wor­den uit­ge­gra­ven wat zou kun­nen lei­den tot ver­sto­ring van arche­o­lo­gi­sche res­ten. Met…

Lees ver­der

Reü­nie 50 jaar Neder­landse jeugd­bond voor geschiedenis

Groepsfoto deelnemers reunie NJBG Gorinchem

17 Decem­ber 2020 was het vijf­tig jaar gele­den dat op ini­ti­a­tief van Claas van Kui­len­burg in Gorin­chem een afde­ling van de Neder­landse Jeugd­bond ter Bestu­de­ring van de Geschie­de­nis (NJBG) werd opge­richt. De NJBG was (en is nog steeds) een lan­de­lijke ver­e­ni­ging voor jon­ge­ren vanaf 12 jaar met belang­stel­ling voor geschie­de­nis. Popu­lair waren vooral de…

Lees ver­der

Bro­chure onder­zoek Bagij­nen­wal­straat en Lindeboom

Helden van Gorkum, de helden van vroeger. Het verhaal van de plek

Woens­dag 16 sep­tem­ber 2020 was de offi­ci­ële start van het bouw­pro­ject Hel­den van Gor­kum. Het komend jaar wordt aan weers­zij­den van de Bagij­­nen­wal­­straat-Lin­­de­­boom gebouwd aan 26 nieuwe wonin­gen. Voor­af­gaand op de bouw voerde Hol­lan­dia Arche­o­lo­gen deze zomer de laat­ste fase van het arche­o­lo­gisch onder­zoek uit in dit gebied. Naast de in 2019 gevonden…

Lees ver­der

Een kijkje in de kloos­ter­keu­ken van de Magdalenazusters

Resten van een 15e eeuwse oven in de warme keuken van het klooster van de Magdalenazusters aan de Bagijnenwalstraat te Gorinchem, foto Arie Saakes.

In juni dit jaar heeft Hol­lan­dia Arche­o­lo­gen de laat­ste fase van het arche­o­lo­gisch onder­zoek aan de Bagij­nen­wal­straat uit­ge­voerd. De directe aan­lei­ding hier­voor is de bouw van 26 woon­hui­zen aan weers­zijde van de Bagij­nen­wal­straat en de Lin­de­boom. Dit pro­ject staat bekend als Hel­den van Gor­kum en wordt ont­wik­keld door Van Wij­nen uit Dord­recht. Overzicht…

Lees ver­der

Opgra­ving plan­ge­bied Bagij­nen­wal gestart

Verkennend archeologisch onderzoek Bagijnenwalstraat Gorinchem 2019

Dins­dag 2 juni startte Hol­lan­dia Arche­o­lo­gen een opgra­ving op het plan­ge­bied Bagij­nen­wal. Het arche­o­lo­gisch onder­zoek wordt uit­ge­voerd in opdracht van pro­ject­ont­wik­ke­laar Van Wij­nen en gaat vooraf aan de bouw van 26 wonin­gen in de ‘Hel­den van Gor­kum’. Het onder­zoek zal naar ver­wach­ting drie weken duren. Op basis van eer­der uit­ge­voerd voor­on­der­zoek in 2008, 2011, 2012 en 2019,…

Lees ver­der

Oud­ste publi­ca­ties over de geschie­de­nis van Gorinchem

Oudste publicaties over de geschiedenis van Gorinchem nu digitaal

Een selec­tie uit de oud­ste publi­ca­ties over de geschie­de­nis van Gorin­chem nu digi­taal op een rij­tje. Een belang­rijk deel van deze uit­ga­ves is tegen­woor­dig helaas steeds vaker nog enkel in archie­ven en uni­ver­si­teits­bi­bli­o­the­ken te raad­ple­gen. Van de eer­ste kro­nie­ken van Dirck Fran­c­kensz. Pauw (1483) en Abra­ham Kemp (1656), de uit­ga­ves van Cor­ne­lis van…

Lees ver­der

Speu­ren door het depot of zelf je eigen tegel­tje ontwerpen ?

Nationale Archeologiedagen archeologisch depot Gorinchem 2019

Grijp je kans en breng een bezoek aan het gemeen­te­lijk arche­o­lo­gie­de­pot van Gorin­chem. Nor­maal gespro­ken kun je het depot en de werk­ruimte alleen op afspraak bezoe­ken. Maar tij­dens de Nati­o­nale Arche­o­lo­gie­da­gen van vrij­dag 11 tot en met zon­dag 13 okto­ber 2019 zijn wij van 14.00 tot 17.00 uur geo­pend voor publiek. De toe­gang is…

Lees ver­der

De boek­jes van W.A. van der Donk (1894−1972)

W.A. van der Donk

Gebo­ren Gor­cu­mer Wil­hel­mus Adri­a­nus van der Donk (1894−1972) was van­uit Amster­dam actief als Sta­ten­lid en later ook gede­pu­teerde voor de Katho­lieke Volks­par­tij (KVP). Daar­naast was hij werk­zaam als repe­ti­tor (exa­men­be­ge­lei­der) voor stu­den­ten. Van der Donk bleef con­tact met Gorin­chem hou­den en richtte zijn belang­stel­ling op de geschie­de­nis van de stad. Via kran­ten­ar­ti­ke­len en brochures…

Lees ver­der

De boek­jes van Wil­lem Fre­de­rik Emck (1869−1929)

W-F-Emck-1869-1929

Wil­lem Fre­de­rik Emck wordt in 1869 te Gorin­chem gebo­ren. Zijn gelijk­na­mige vader werkt dan voor het gemeen­te­be­stuur als bode. Zoals in die tijd niet onge­brui­ke­lijk, komt later ook junior in dienst op het stad­huis. Aan­van­ke­lijk in dezelfde func­tie als zijn vader, maar na enige tijd groeit hij door tot stads­ont­van­ger. Ver­moe­de­lijk met de…

Lees ver­der

Mid­del­eeuwse gracht met nog ver­ras­send veel water

Een gracht met nog verassend veel water tijdens opgraving Knipsteeg Gorinchem

De afge­lo­pen drie weken werd een opgra­ving uit­ge­voerd in de Knip­steeg te Gorin­chem. Op basis van het voor­on­der­zoek en de resul­ta­ten van de opgra­ving aan de Krijt­straat in 2002, was de ver­wach­ting meer te weten te komen over de 15de eeuwse Grote School zeer hoog. Ondanks dat tij­dens het graaf­werk niets van deze school…

Lees ver­der

Arche­o­lo­gen moe­ten weer terug naar de Grote School

Knipsteeg 13-15 Gorinchem

Maan­dag 13 mei start arche­o­lo­gisch onder­zoeks­bu­reau De Steek­proef een ver­ken­nend onder­zoek aan de Knip­steeg. Het onder­zoek was oor­spron­ke­lijk een week eer­der gepland. Op basis van de con­clu­sies in het ver­slag van het bureau­on­der­zoek (2015) en de resul­ta­ten van de opgra­ving naar het Hof van Arkel en de Grote School (2002) aan de Krijtstraat…

Lees ver­der

Kan vol onge­dierte naar ten­toon­stel­ling Rijksmuseum

PERSFOTO-Tentoonstelling-Middeleeuwse-tuinen-in-Rijksmuseum-van-Oudheden

Vanaf don­der­dag 2 mei is in het Rijks­mu­seum van Oud­he­den in Lei­den een niet-alle­­daagse Gor­cumse bodem­vondst te zien : een mid­del­eeuwse kan, ooit gebruikt als mui­zen­val. Deze ‘mui­zen­pot’ van een­vou­dig grijs aar­de­werk is tus­sen 1275 en 1325 gepro­du­ceerd in Noord-Vlaan­­de­­ren. De kan werd acht jaar gele­den gevon­den tij­dens de opgra­ving van een mid­del­eeuwse ros­mo­len aan de…

Lees ver­der

Kom speu­ren in het depot tij­dens de Nati­o­nale Archeologiedagen

Archeologiedagen Gorinchem 2018

Wil jij het prach­tige glas zien waar­uit een school­rec­tor 600 jaar gele­den zijn bier­tje dronk ? Of ben je nieuws­gie­rig naar de mid­del­eeuwse wapens die men gebruikte bij het beleg van het kas­teel van de heren van Arkel in Wijd­schild ? Dit kan tij­dens de Nati­o­nale Arche­o­lo­gie­da­gen van 12 tot en met 14 okto­ber. Op deze…

Lees ver­der

Lucht­foto uit Tweede Wereld­oor­log toont Blauwe Toren

Arie Saakes

Ama­teur­ar­che­o­loog Arie Saakes deed enkele maan­den gele­den een spec­ta­cu­laire vondst. Op een lucht­foto van de Royal Air Force uit 1944 meende hij de con­tou­ren van het don­jon van de Blauwe Toren te zien. Luchtfoto’s kun­nen veel inte­res­sante infor­ma­tie over arche­o­lo­gi­sche vind­plaat­sen ople­ve­ren, maar niet iedere opname is geschikt. De foto moet aller­eerst op een…

Lees ver­der

Haal­baar­heids­on­der­zoek hotel Bui­ten de Waterpoort

Onderzoek haalbaarheid hotel Buiten de Waterpoort, overzicht van de muurresten richting het zuidoosten

In okto­ber 2017 diende de ont­wik­ke­laar het haal­baar­heids­on­der­zoek in, ter voor­be­rei­ding op de bouw van een hotel op de loca­tie Bui­ten de Water­poort. De docu­men­ten zijn door de gemeente beoor­deeld en akkoord bevon­den. Over de arche­o­lo­gi­sche muur­res­ten (inclu­sief toren) is beslo­ten dat deze op de plaats zelf behou­den blij­ven, waar­bij de muurresten –…

Lees ver­der

Bin­nen­kort twee nieuwe publi­ca­ties over de Blauwe Toren

Zij waren van groote en zware steenen

Bin­nen­kort ver­schijnt de eer­ste bun­del van de Stich­ting Kas­te­len­stu­dies Neder­land (SKN). De SKN heeft als doel het bevor­de­ren en publi­ce­ren van weten­schap­pe­lijk onder­zoek naar kas­te­len, bui­ten­plaat­sen, land­goe­de­ren en het hier­aan gere­la­teerde his­to­risch groen. In de publi­ca­tie komen onder meer nieuw ont­dekte kas­teel­ter­rei­nen aan bod die de tra­di­ti­o­nele date­ring op basis van uiter­lijke ken­mer­ken ter…

Lees ver­der

Aan­vul­lend bouw­his­to­risch onder­zoek Bui­ten de Waterpoort

Aanvullend bouwhistorisch onderzoek Buiten de Waterpoort

Gemeente Gorin­chem ont­ving eind okto­ber de resul­ta­ten van het haal­baar­heids­on­der­zoek over het inpas­sen van arche­o­lo­gi­sche vond­sten in de vloer van het hotel dat gebouwd wordt op de loca­tie Bui­ten de Water­poort. De beleids­af­de­ling beoor­deelt deze onder­zoeks­re­sul­ta­ten nu. Het col­lege van b&w neemt daar ver­vol­gens een besluit over en licht de gemeen­te­raad in. Dan…

Lees ver­der

Opgra­ving van een begraaf­plaats Groen­markt-Ach­ter de kerk

Skeletonderzoek Achter de Kerk Gorinchem november 2017

Dins­dag 7 novem­ber 2017 startte Hol­lan­dia Arche­o­lo­gen uit Zaan­dijk met een opgra­ving naar het voor­ma­lige kerk­hof op de Groen­­markt-Ach­­ter de Kerk. Het onder­zoek is nood­za­ke­lijk in ver­band met het plan­ten van een vier­tal lin­de­bo­men op deze plek als onder­deel van de her­in­rich­ting van dit gebied. De werk­zaam­he­den zul­len naar schat­ting 2 weken in beslag nemen.…

Lees ver­der

Res­ten ves­ting­muur met toren in de Hazewindhondstraat

Nadat de vestingtoren was weggebroken heeft met de ontstane opening in de muur opgevuld, Hazewindhondstraat Gorinchem

Dins­dag 10 okto­ber startte Tran­sect BV een arche­o­lo­gisch onder­zoek in de Haze­wind­hondstraat. Nadat eer­der fun­de­rin­gen van 17de eeuwse bebou­wing en een 18de eeuwse water­gang waren aan­ge­trof­fen, werd begin van deze week ook een deel van de mid­del­eeuwse ves­ting­muur bloot­ge­legd. Mid­del­eeuwse muur Op de kaart van Jacob van Deven­ter uit 1558 lijkt alsof de…

Lees ver­der

Vond­sten­spreek­uur tij­dens de Nati­o­nale Arche­o­lo­gie­da­gen 2017

Vondstenspreekuur tijdens de Nationale Archeologiedagen 2017

Pak de unieke kans en breng een bezoek aan het gemeen­te­lijk arche­o­lo­gisch depot van Gorin­chem ! Nor­maal gespro­ken zijn het depot en de werk­ruimte alleen te bezoe­ken op afspraak. Maar tij­dens de Nati­o­nale Arche­o­lo­gie­da­gen op 13, 14 en 15 okto­ber is het depot drie mid­da­gen vanaf 14.00 u. open­ge­steld voor publiek. Vond­sten­spreek­uur Op zater­­dag- en zondagmiddag…

Lees ver­der

Arche­o­lo­gen vin­den ske­let­ten ach­ter het Gor­cums Museum

Gorinchem begraafplaats Groenmarkt 2017

Dit onder­zoek naar de ske­let­ten ach­ter het gebouw van het Gor­cums Museum is uit­ge­voerd voor­uit­lo­pend op het plaat­sen van vuil­con­tai­ners. Eer­der deze maand vond daarom ook een beperkte opgra­ving plaats op de Var­ken­markt. De aan­ge­trof­fen ske­let­ten wor­den nader onder­zocht. Met den­dro­chro­no­lo­gisch onder­zoek hopen wij ook meer te weten te komen over de ouder­dom van…

Lees ver­der

Boor­on­der­zoek Bui­ten de Waterpoort

Booronderzoek Buiten de Waterpoort Gorinchem 2017

Woens­dag 30 augus­tus wer­den rond de eer­der bij arche­o­lo­gisch onder­zoek aan­ge­trof­fen muur­res­ten Bui­ten de Water­poort mecha­ni­sche grond­bo­rin­gen ver­richt om een beter zicht te krij­gen in de situ­e­ring van nog onder de grond aan­we­zige res­ten, zodat het fun­­de­ring- en palen­plan van het te bou­wen hotel hierop kun­nen wor­den aan­ge­past. Het onder­zoek werd uit­ge­voerd in…

Lees ver­der

Open Monu­men­ten­dag op zater­dag 9 september

Het gemeentelijk depot voor archeologie is tijdens de Open Monumentendag op zaterdag 9 september van 11.00 tot 16.00 uur geopend voor bezoekers.

Het gemeen­te­lijk depot voor arche­o­lo­gie is tij­dens de Open Monu­men­ten­dag op zater­dag 9 sep­tem­ber van 11.00 tot 16.00 uur geo­pend voor bezoe­kers. Vrij­wil­li­gers van het depot laten zien hoe vond­sten geres­tau­reerd wor­den. Daar­naast zijn in de werk­ruim­ten bodem­vond­sten – afkom­stig van Gor­cumse opgra­vin­gen – te zien. De gemeente Gorin­chem doet dit jaar voor de 31e

Lees ver­der

Groen licht voor onder­zoek haal­baar­heid inpas­sen vondsten

Vestingmuur met schietgat, archeologisch onderzoek Buiten de Waterpoort te Gorinchem

De ver­gun­ning­hou­der van het nieuw te bou­wen hotel Bui­ten de Water­poort heeft een voor­stel gedaan om de arche­o­lo­gi­sche vond­sten in te pas­sen in het te bou­wen hotel. Dit voor­stel dient eerst onder­zocht te wor­den op haal­baar­heid, waar­voor ver­gun­ning­hou­der goed­keu­ring van het col­lege wenste. Het col­lege heeft zich, na con­sul­ta­tie van de gemeen­te­raad over…

Lees ver­der

Boor­on­der­zoek voor­af­gaand op plaat­sen vuilcontainers

Ondergrondse afvalcontainer Gorinchem

In de week van 15 mei 2017 heeft Hol­lan­dia arche­o­lo­gen in opdracht van de gemeente Gorin­chem een arche­o­lo­gisch boor­on­der­zoek uit­ge­voerd voor meer­dere plan­lo­ca­ties bin­nen de his­to­ri­sche bin­nen­stad van Gorin­chem. Aan­lei­ding voor het onder­zoek is het (ver)plaatsen en ver­wij­de­ren van 9 onder­grondse vuil­con­tai­ners. De hier­mee gepaard gaande bode­mingre­pen vor­men moge­lijk een bedrei­ging voor het archeologisch…

Lees ver­der

Eva­lu­a­tie­rap­port onder­zoek Bui­ten de Waterpoort

Archeologisch onderzoek Buiten de Waterpoort, Gorinchem, 17 maart 2017

Het eva­lu­a­tie­rap­port van het arche­o­lo­gisch onder­zoek in het kader van de ver­gun­nings­pro­ce­dure voor de bouw van een hotel Bui­ten de Water­poort is bekend. Voor­naamste con­clu­sie en aan­be­ve­lin­gen : de aan­ge­trof­fen ver­de­di­gings­wer­ken zijn behou­dens­waar­dig en gead­vi­seerd wordt deze zoveel moge­lijk te behou­den en waar moge­lijk het bouw­plan hierop aan te pas­sen. De gemeente Gorin­chem gaat…

Lees ver­der

De Blauwe Toren in de Krabsteeg

Muurresten Blauwe Toren gevonden tijdens bouwwerkzaamheden aan de Krabsteeg te Gorinchem in 1983-1984

In 1983 kwam in een bouw­put ten zui­den van de Krab­steeg, tegen­woor­dig Schut­ters­gracht, een zeer zware ca 9.30 m dikke onge­veer oost-west ver­lo­pende muur tevoor­schijn. De muur was gemet­seld met ste­nen van ca 25 x 5 x 12 cm, deze muur was nog tot een hoogte van ca. 3,50 m bewaard en rustte op een fun­de­ring van hout. Even­wij­dig aan deze muur had op 2,5 m ten noor­den daar­van een tweede ca 2,5 m dikke…

Lees ver­der

Bui­ten de Waterpoort

Archeologisch onderzoek Buiten de Waterpoort, Gorinchem, 17 maart 2017

Een foto-impres­­sie van het arche­o­lo­gisch onder­zoek naar de gevon­den muur­res­ten Bui­ten de Water­poort in Gorin­chem. Gemaakt door SOB Research op 17 maart jl.

Lees ver­der

De Blauwe Toren, wat kun­nen we ermee

Wat kun je met de Blauwe Toren lezingenavond Oud Gorcum

De opgra­ving van de fun­de­rin­gen Bui­ten de Water­poort te Gorin­chem houdt de gemoe­de­ren in de stad bezig. Als ver­volg op de lezin­gen­avond eer­der in het Gym­na­sium te Gorin­chem orga­ni­seert de His­to­ri­sche Ver­e­ni­ging “Oud-Gor­­cum” daarom maan­dag­avond 13 maart a.s. een avond met als thema “De Blauwe Toren : waarom stond die in Gorin­chem en wat…

Lees ver­der

Recon­struc­tie lig­ging Blauwe Toren

Projectie detail kaart Jacob van Deventer 1588 op huidige Google Map.

Er leven nog veel vra­gen over de exacte lig­ging van de res­ten van het voor­ma­lige kas­teel­com­plex de Blauwe Toren. Op ver­zoek van de Stich­ting Menno van Coe­hoorn pro­jec­teerde ir. W. Annema enkele oude kaar­ten over de hui­dige kaart van dit gebied. Annema, W. (2017) De bete­ke­nis van de gevon­den res­tan­ten van de ves­ting­wer­ken buiten…

Lees ver­der

Wapens naar Den Bosch

Martin Veen met wapens Tweede Wereldoorlog uit de haven van Gorinchem

De afge­lo­pen jaren is er steeds meer inte­resse in de arche­o­lo­gie van moderne oor­lo­gen. Daarom besteedt Het Noord­bra­bants Museum, uit­ge­breid aan­dacht aan deze boei­ende nieuwe tak van bodem­on­der­zoek. Wat vind je zoal terug in de bodem van strijd­ge­bie­den ? Wat voegt het toe aan wat we weten over het voe­ren van oor­log ? De tentoonstelling…

Lees ver­der

Ves­ting­to­ren

Vestingmuur met schietgat, archeologisch onderzoek Buiten de Waterpoort te Gorinchem

Eind novem­ber deden arche­o­lo­gen van SOB Research bij een proef­sleu­ven­on­der­zoek een bij­zon­dere vondst in het gebied Bui­ten de Water­poort : een deel van de oude stads­muur uit de 14de eeuw met een bij­be­ho­rende toren. Delen van de stads­muur zijn eer­der ook al op andere plaat­sen in de stad aan­ge­trof­fen. Deze vondst maakt de historische…

Lees ver­der

Nieuwe publi­ca­tie Blauwe Toren

Blauwe Toren

Enkele maan­den gele­den is de Stich­ting Kas­te­len­stu­dies Neder­land (SKN) opge­richt. De stich­ting heeft als doel het bevor­de­ren en publi­ce­ren van onder­zoek naar kas­te­len, bui­ten­plaat­sen, land­goe­de­ren en hier­aan gere­la­teerd his­to­risch groen. De eer­ste uit­gave ver­schijnt in maart en bevat onder andere een uit­ge­breide publi­ca­tie door Taco Her­mans en Edwin Orsel over de ver­bou­wing van de…

Lees ver­der

Arche­o­lo­gisch depot verhuisd

Gemeentelijk depot voor archeologie Arkelsedijk 24 4206 AC Gorinchem

De eer­ste week van janu­ari 2017 is het gemeen­te­lijk arche­o­lo­gisch depot ver­huisd van de loka­tie in de Ave­lin­gen naar de Arkels­edijk, het voor­ma­lige onder­ko­men van de GGD en de ambu­lan­ce­dienst. De voor­be­rei­ding op deze ver­hui­zing heeft een lange tijd geduurd. Zo bleek het niet een­vou­dig een ver­van­gende ruimte te vin­den die aan alle…

Lees ver­der