In oktober 2023 is tijdens de werkzaamheden aan de Dalemsedijk en de watergang achter het Fortes Lyceum in Gorinchem een bijzondere vondst gedaan. Er kwamen twaalf zware stenen kogels met een diameter tot 50 cm uit de rivierklei tevoorschijn. Vermoedelijk achtergebleven ‘oorlogsmunitie’ uit de tijd van de Arkelse Oorlogen (1401−1412). De kogels lagen op…
Tijdens de Nationale Archeologiedagen op vrijdag 14 juni, zaterdag 15 juni en zondag 16 juni is het gemeentelijk depot voor archeologie aan de Arkelsedijk van 14.00 tot 17.00 uur geopend voor publiek. De toegang is gratis. Het depot is de bewaarplaats van alle vondsten die tijdens archeologisch onderzoek van de afgelopen 30 jaar…
In juli en september 2022 is een archeologische begeleiding uitgevoerd ter hoogte van de Helmsteeg 1 – 14 in het centrum van Gorinchem. Hier zijn in bestaande gebouwen nieuwe woningen gerealiseerd, waarvoor de funderingen versterkt moesten worden. Daarvoor moest tot ca. 2,55 m +NAP grond worden uitgegraven wat zou kunnen leiden tot verstoring van archeologische resten. Met…
17 December 2020 was het vijftig jaar geleden dat op initiatief van Claas van Kuilenburg in Gorinchem een afdeling van de Nederlandse Jeugdbond ter Bestudering van de Geschiedenis (NJBG) werd opgericht. De NJBG was (en is nog steeds) een landelijke vereniging voor jongeren vanaf 12 jaar met belangstelling voor geschiedenis. Populair waren vooral de…
Woensdag 16 september 2020 was de officiële start van het bouwproject Helden van Gorkum. Het komend jaar wordt aan weerszijden van de Bagijnenwalstraat-Lindeboom gebouwd aan 26 nieuwe woningen. Voorafgaand op de bouw voerde Hollandia Archeologen deze zomer de laatste fase van het archeologisch onderzoek uit in dit gebied. Naast de in 2019 gevonden…
In juni dit jaar heeft Hollandia Archeologen de laatste fase van het archeologisch onderzoek aan de Bagijnenwalstraat uitgevoerd. De directe aanleiding hiervoor is de bouw van 26 woonhuizen aan weerszijde van de Bagijnenwalstraat en de Lindeboom. Dit project staat bekend als Helden van Gorkum en wordt ontwikkeld door Van Wijnen uit Dordrecht. Overzicht…
Dinsdag 2 juni startte Hollandia Archeologen een opgraving op het plangebied Bagijnenwal. Het archeologisch onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van projectontwikkelaar Van Wijnen en gaat vooraf aan de bouw van 26 woningen in de ‘Helden van Gorkum’. Het onderzoek zal naar verwachting drie weken duren. Op basis van eerder uitgevoerd vooronderzoek in 2008, 2011, 2012 en 2019,…
Een selectie uit de oudste publicaties over de geschiedenis van Gorinchem nu digitaal op een rijtje. Een belangrijk deel van deze uitgaves is tegenwoordig helaas steeds vaker nog enkel in archieven en universiteitsbibliotheken te raadplegen. Van de eerste kronieken van Dirck Franckensz. Pauw (1483) en Abraham Kemp (1656), de uitgaves van Cornelis van…
Grijp je kans en breng een bezoek aan het gemeentelijk archeologiedepot van Gorinchem. Normaal gesproken kun je het depot en de werkruimte alleen op afspraak bezoeken. Maar tijdens de Nationale Archeologiedagen van vrijdag 11 tot en met zondag 13 oktober 2019 zijn wij van 14.00 tot 17.00 uur geopend voor publiek. De toegang is…
Geboren Gorcumer Wilhelmus Adrianus van der Donk (1894−1972) was vanuit Amsterdam actief als Statenlid en later ook gedeputeerde voor de Katholieke Volkspartij (KVP). Daarnaast was hij werkzaam als repetitor (examenbegeleider) voor studenten. Van der Donk bleef contact met Gorinchem houden en richtte zijn belangstelling op de geschiedenis van de stad. Via krantenartikelen en brochures…
Willem Frederik Emck wordt in 1869 te Gorinchem geboren. Zijn gelijknamige vader werkt dan voor het gemeentebestuur als bode. Zoals in die tijd niet ongebruikelijk, komt later ook junior in dienst op het stadhuis. Aanvankelijk in dezelfde functie als zijn vader, maar na enige tijd groeit hij door tot stadsontvanger. Vermoedelijk met de…
De afgelopen drie weken werd een opgraving uitgevoerd in de Knipsteeg te Gorinchem. Op basis van het vooronderzoek en de resultaten van de opgraving aan de Krijtstraat in 2002, was de verwachting meer te weten te komen over de 15de eeuwse Grote School zeer hoog. Ondanks dat tijdens het graafwerk niets van deze school…
Maandag 13 mei start archeologisch onderzoeksbureau De Steekproef een verkennend onderzoek aan de Knipsteeg. Het onderzoek was oorspronkelijk een week eerder gepland. Op basis van de conclusies in het verslag van het bureauonderzoek (2015) en de resultaten van de opgraving naar het Hof van Arkel en de Grote School (2002) aan de Krijtstraat…
Vanaf donderdag 2 mei is in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden een niet-alledaagse Gorcumse bodemvondst te zien : een middeleeuwse kan, ooit gebruikt als muizenval. Deze ‘muizenpot’ van eenvoudig grijs aardewerk is tussen 1275 en 1325 geproduceerd in Noord-Vlaanderen. De kan werd acht jaar geleden gevonden tijdens de opgraving van een middeleeuwse rosmolen aan de…
Wil jij het prachtige glas zien waaruit een schoolrector 600 jaar geleden zijn biertje dronk ? Of ben je nieuwsgierig naar de middeleeuwse wapens die men gebruikte bij het beleg van het kasteel van de heren van Arkel in Wijdschild ? Dit kan tijdens de Nationale Archeologiedagen van 12 tot en met 14 oktober. Op deze…
Amateurarcheoloog Arie Saakes deed enkele maanden geleden een spectaculaire vondst. Op een luchtfoto van de Royal Air Force uit 1944 meende hij de contouren van het donjon van de Blauwe Toren te zien. Luchtfoto’s kunnen veel interessante informatie over archeologische vindplaatsen opleveren, maar niet iedere opname is geschikt. De foto moet allereerst op een…
In oktober 2017 diende de ontwikkelaar het haalbaarheidsonderzoek in, ter voorbereiding op de bouw van een hotel op de locatie Buiten de Waterpoort. De documenten zijn door de gemeente beoordeeld en akkoord bevonden. Over de archeologische muurresten (inclusief toren) is besloten dat deze op de plaats zelf behouden blijven, waarbij de muurresten –…
Binnenkort verschijnt de eerste bundel van de Stichting Kastelenstudies Nederland (SKN). De SKN heeft als doel het bevorderen en publiceren van wetenschappelijk onderzoek naar kastelen, buitenplaatsen, landgoederen en het hieraan gerelateerde historisch groen. In de publicatie komen onder meer nieuw ontdekte kasteelterreinen aan bod die de traditionele datering op basis van uiterlijke kenmerken ter…
Gemeente Gorinchem ontving eind oktober de resultaten van het haalbaarheidsonderzoek over het inpassen van archeologische vondsten in de vloer van het hotel dat gebouwd wordt op de locatie Buiten de Waterpoort. De beleidsafdeling beoordeelt deze onderzoeksresultaten nu. Het college van b&w neemt daar vervolgens een besluit over en licht de gemeenteraad in. Dan…
Dinsdag 7 november 2017 startte Hollandia Archeologen uit Zaandijk met een opgraving naar het voormalige kerkhof op de Groenmarkt-Achter de Kerk. Het onderzoek is noodzakelijk in verband met het planten van een viertal lindebomen op deze plek als onderdeel van de herinrichting van dit gebied. De werkzaamheden zullen naar schatting 2 weken in beslag nemen.…
Dinsdag 10 oktober startte Transect BV een archeologisch onderzoek in de Hazewindhondstraat. Nadat eerder funderingen van 17de eeuwse bebouwing en een 18de eeuwse watergang waren aangetroffen, werd begin van deze week ook een deel van de middeleeuwse vestingmuur blootgelegd. Middeleeuwse muur Op de kaart van Jacob van Deventer uit 1558 lijkt alsof de…
Pak de unieke kans en breng een bezoek aan het gemeentelijk archeologisch depot van Gorinchem ! Normaal gesproken zijn het depot en de werkruimte alleen te bezoeken op afspraak. Maar tijdens de Nationale Archeologiedagen op 13, 14 en 15 oktober is het depot drie middagen vanaf 14.00 u. opengesteld voor publiek. Vondstenspreekuur Op zaterdag- en zondagmiddag…
Dit onderzoek naar de skeletten achter het gebouw van het Gorcums Museum is uitgevoerd vooruitlopend op het plaatsen van vuilcontainers. Eerder deze maand vond daarom ook een beperkte opgraving plaats op de Varkenmarkt. De aangetroffen skeletten worden nader onderzocht. Met dendrochronologisch onderzoek hopen wij ook meer te weten te komen over de ouderdom van…
Woensdag 30 augustus werden rond de eerder bij archeologisch onderzoek aangetroffen muurresten Buiten de Waterpoort mechanische grondboringen verricht om een beter zicht te krijgen in de situering van nog onder de grond aanwezige resten, zodat het fundering- en palenplan van het te bouwen hotel hierop kunnen worden aangepast. Het onderzoek werd uitgevoerd in…
Het gemeentelijk depot voor archeologie is tijdens de Open Monumentendag op zaterdag 9 september van 11.00 tot 16.00 uur geopend voor bezoekers. Vrijwilligers van het depot laten zien hoe vondsten gerestaureerd worden. Daarnaast zijn in de werkruimten bodemvondsten – afkomstig van Gorcumse opgravingen – te zien. De gemeente Gorinchem doet dit jaar voor de 31e…
De vergunninghouder van het nieuw te bouwen hotel Buiten de Waterpoort heeft een voorstel gedaan om de archeologische vondsten in te passen in het te bouwen hotel. Dit voorstel dient eerst onderzocht te worden op haalbaarheid, waarvoor vergunninghouder goedkeuring van het college wenste. Het college heeft zich, na consultatie van de gemeenteraad over…
In de week van 15 mei 2017 heeft Hollandia archeologen in opdracht van de gemeente Gorinchem een archeologisch booronderzoek uitgevoerd voor meerdere planlocaties binnen de historische binnenstad van Gorinchem. Aanleiding voor het onderzoek is het (ver)plaatsen en verwijderen van 9 ondergrondse vuilcontainers. De hiermee gepaard gaande bodemingrepen vormen mogelijk een bedreiging voor het archeologisch…
Het evaluatierapport van het archeologisch onderzoek in het kader van de vergunningsprocedure voor de bouw van een hotel Buiten de Waterpoort is bekend. Voornaamste conclusie en aanbevelingen : de aangetroffen verdedigingswerken zijn behoudenswaardig en geadviseerd wordt deze zoveel mogelijk te behouden en waar mogelijk het bouwplan hierop aan te passen. De gemeente Gorinchem gaat…
In 1983 kwam in een bouwput ten zuiden van de Krabsteeg, tegenwoordig Schuttersgracht, een zeer zware ca 9.30 m dikke ongeveer oost-west verlopende muur tevoorschijn. De muur was gemetseld met stenen van ca 25 x 5 x 12 cm, deze muur was nog tot een hoogte van ca. 3,50 m bewaard en rustte op een fundering van hout. Evenwijdig aan deze muur had op 2,5 m ten noorden daarvan een tweede ca 2,5 m dikke…
Een foto-impressie van het archeologisch onderzoek naar de gevonden muurresten Buiten de Waterpoort in Gorinchem. Gemaakt door SOB Research op 17 maart jl.
De opgraving van de funderingen Buiten de Waterpoort te Gorinchem houdt de gemoederen in de stad bezig. Als vervolg op de lezingenavond eerder in het Gymnasium te Gorinchem organiseert de Historische Vereniging “Oud-Gorcum” daarom maandagavond 13 maart a.s. een avond met als thema “De Blauwe Toren : waarom stond die in Gorinchem en wat…
Er leven nog veel vragen over de exacte ligging van de resten van het voormalige kasteelcomplex de Blauwe Toren. Op verzoek van de Stichting Menno van Coehoorn projecteerde ir. W. Annema enkele oude kaarten over de huidige kaart van dit gebied. Annema, W. (2017) De betekenis van de gevonden restanten van de vestingwerken buiten…
De afgelopen jaren is er steeds meer interesse in de archeologie van moderne oorlogen. Daarom besteedt Het Noordbrabants Museum, uitgebreid aandacht aan deze boeiende nieuwe tak van bodemonderzoek. Wat vind je zoal terug in de bodem van strijdgebieden ? Wat voegt het toe aan wat we weten over het voeren van oorlog ? De tentoonstelling…
Eind november deden archeologen van SOB Research bij een proefsleuvenonderzoek een bijzondere vondst in het gebied Buiten de Waterpoort : een deel van de oude stadsmuur uit de 14de eeuw met een bijbehorende toren. Delen van de stadsmuur zijn eerder ook al op andere plaatsen in de stad aangetroffen. Deze vondst maakt de historische…
Enkele maanden geleden is de Stichting Kastelenstudies Nederland (SKN) opgericht. De stichting heeft als doel het bevorderen en publiceren van onderzoek naar kastelen, buitenplaatsen, landgoederen en hieraan gerelateerd historisch groen. De eerste uitgave verschijnt in maart en bevat onder andere een uitgebreide publicatie door Taco Hermans en Edwin Orsel over de verbouwing van de…
De eerste week van januari 2017 is het gemeentelijk archeologisch depot verhuisd van de lokatie in de Avelingen naar de Arkelsedijk, het voormalige onderkomen van de GGD en de ambulancedienst. De voorbereiding op deze verhuizing heeft een lange tijd geduurd. Zo bleek het niet eenvoudig een vervangende ruimte te vinden die aan alle…