Arche­o­lo­gen moe­ten weer terug naar de Grote School

Knipsteeg 13-15 april 2019, foto Martin Veen

Knip­steeg 13 – 15 april 2019

Maan­dag 13 mei start arche­o­lo­gisch onder­zoeks­bu­reau De Steek­proef een ver­ken­nend onder­zoek aan de Knip­steeg. Het onder­zoek was oor­spron­ke­lijk een week eer­der gepland. Op basis van de con­clu­sies in het ver­slag van het bureau­on­der­zoek (2015) en de resul­ta­ten van de opgra­ving naar het Hof van Arkel en de Grote School (2002) aan de Krijt­straat is de arche­o­lo­gi­sche ver­wach­ting voor dit per­ceel zeer hoog.

Grote School

De opgra­ving die in 2002 is uit­ge­voerd op de hui­dige plek van het voor­ma­lige waren­huis V&D bracht res­ten van het Hof van Arkel aan het licht. Bij dit­zelfde onder­zoek werd ook een deel van de Grote School terug­ge­von­den, die in elk geval vanaf 1435 op deze plek heeft gestaan. De Knip­steeg heette in die tijd dan ook de “Scoel­steghe”. De grote school vormde het ver­volg op de “Kleine School”, die kin­de­ren kon­den bezoe­ken tot ze een jaar of zeven of acht oud waren. Rond 1600 werd de Grote School ver­he­ven tot Latijnse School, ver­ge­lijk­baar met een gym­na­sium, waar de leer­lin­gen wer­den voor­be­reid op een oplei­ding aan een uni­ver­si­teit. Men kreeg onder meer vak­ken in het Latijn.

Het gebouwencomplex van de school strekt zich uit richting het noorden. Met een dikke rode lijn is de zuidelijke grens van de onderzoekslocatie aangegeven

Het gebou­wen­com­plex van de school strekt zich uit rich­ting het noor­den. Met een dikke rode lijn is de zui­de­lijke grens van de onder­zoeks­lo­ca­tie aangegeven

Tij­dens de opgra­ving werd tus­sen de fun­de­rings­res­ten van een gedeelte van het school­ge­bouw een beer­put ont­dekt, waarin onder andere vele objec­ten wer­den gevon­den die in ver­band kon­den wor­den gebracht met de func­tie van het gebouw. Zo werd er bij­voor­beeld een hou­ten deel van een boek­band gevon­den. Maar ook schrijf­stif­ten (styli), grif­fels, krijt­jes en een plak waar­mee onge­hoor­zame kin­de­ren wer­den gestraft.

Ook von­den de arche­o­lo­gen een grote hoe­veel­heid speel­goed, waar­on­der tol­len, bal­len, bik­kels, dob­bel­ste­nen, en knik­kers. Deze belang­rijke vondst geeft een inte­res­sant inkijkje in het dage­lijkse leven op de Gor­cumse school in de 16e eeuw. De noord­zijde van het per­ceel waarop het school­ge­bouw stond, bevindt zich ver­moe­de­lijk ter hoogte van de per­ce­len langs de Knipsteeg.

Knipsteeg 13-15 Gorinchem

Knip­steeg, hoek Struisvogelstraat

Naams­wij­zi­gin­gen

De Knip­steeg is in de afge­lo­pen eeu­wen meer­dere malen van naam ver­an­derd. In 1435 werd de steeg de “Scoel­steghe” genoemd, tus­sen 1544 en 1643 de “Aert Hel­ven­steech” of “Bier­ste­kers­steeg”. De term bier­ste­ker kan betrek­king heb­ben op iemand die bier van ver­schil­lende her­komst en sterkte mengt, een bier­ver­ko­per of ‑tap­per. Moge­lijk al vanaf 1629, maar in elk geval in 1719, heet de steeg “Heer Hen­rich­steegh”. Tus­sen 1699 en 1789 ver­an­dert de naam naar “Jacob Rob­be­steeg”, daarna, tus­sen 1736 en 1809, is de steeg bekend komen te staan onder de hui­dige naam, de Knip­steeg. De steeg is dan ver­noemd naar “De Knip”, een huis met erf en kolf­baan. Het is waar­schijn­lijk dat het hui­dige pand op de hoek van de Knip­steeg en Struis­vo­gel­straat – tot voor nog niet zo lang gele­den “Huys van Breug­hel” en daar­voor “De Speel­wa­gen” – in deze peri­ode reeds de func­tie van café heeft gekregen.

Middeleeuwse gracht met nog verrassend veel water

Mid­del­eeuwse gracht met nog ver­ras­send veel water

De afge­lo­pen drie weken werd een opgra­ving uit­ge­voerd in de Knip­steeg te Gorin­chem. Op basis …

Reacties zijn gesloten.