Algemeen
Vuilcontainer Varkenmarkt, foto Martin Veen
In de week van 15 mei 2017 heeft Hollandia archeologen in opdracht van de gemeente Gorinchem een archeologisch booronderzoek uitgevoerd voor meerdere planlocaties binnen de historische binnenstad van Gorinchem. Aanleiding voor het onderzoek is het (ver)plaatsen en verwijderen van 9 ondergrondse vuilcontainers. De hiermee gepaard gaande bodemingrepen vormen mogelijk een bedreiging voor het archeologisch bodemarchief. Het doel van het booronderzoek is om de archeologische verwachting te toetsen en eventueel aan te vullen. Tevens kan hiermee vastgesteld worden hoe de opbouw van de bodem is, of er archeologische waarden aanwezig zijn dan wel de bodem verstoord is.
Locaties
Aan de hand van het in 2016 opgestelde programma van eisen zijn 6 van de locaties aangewezen waar archeologisch vooronderzoek plaats dient te vinden. Deze onderzoekslocaties bevinden zich aan het Nonnenveld (1), Boerenstraat-Affuithof (2), Havendijk (3), Bagijnenwal (4), Varkenmarkt (5) en Groenmarkt (6). Ter hoogte van de eerste 4 locaties wordt een vuilcontainer toegevoegd aan de reeds aanwezige containers. Aan de Varkenmarkt zullen 2 containers worden verwijderd en zullen 4 nieuwe worden geplaatst. Bij de Groenmarkt zal aan de bestaande containers een extra rij van 4 containers worden toegevoegd. Voor het plaatsen van de containers zal per container een gat gegraven worden met een afmeting van ca. 2,20 x 2,20 x 2,20 meter. De containers zullen in hun geheel ondergronds geplaatst worden. Bij de graafwerkzaamheden die hiermee gepaard gaan is het mogelijk dat het bodemarchief verstoord wordt. Het onderzoeksgebied is op de archeologische verwachtingskaart gelegen in een zone binnen de historische binnenstad.
Overzicht boorlocaties ondergrondse containers binnenstad
De gehele binnenstad is gekenmerkt als een gebied met een hoge archeologische verwachting. Voor de zones met een zeer hoge archeologische verwachting voor de late middeleeuwen en nieuwe tijd die op de verwachtingskaart(en) zijn onderscheiden geldt dat plangebieden met een oppervlakte kleiner dan 30 m² of met een verstoringsdiepte van maximaal 30 cm beneden maaiveld zijn vrijgesteld van onderzoek. Ter hoogte van locatie 2, 5 en 6 geldt tevens een zeer hoge verwachting op archeologie maar doordat de aanwezige archeologische resten zich hier direct onder het maaiveld bevinden en van groot belang voor Gorinchem zijn dient bij alle grondroering archeologisch onderzoek plaats te vinden. Met het plaatsen van 12 nieuwe containers van 2,2 x 2,2 x 2,2 meter zal minstens 58 m² grond geroerd worden en dieper worden gegraven dan 30 centimeter onder het maaiveld waardoor archeologisch vooronderzoek verplicht is.
Vervolgonderzoek
Met het booronderzoek is vastgesteld dat twee van de zes locaties niet in aanmerking komen voor vervolgonderzoek : te weten de Havendijk en Nonnenveld/Kalkhaven. Op twee van de locaties, Boerenstraat-Affuithof en Bagijnenwal wordt slechts één container geplaatst dus zal er een kleine verstoring plaats vinden. Vanwege de intacte bodem wordt hier vervolgonderzoek voorgesteld in de vorm van een archeologische begeleiding. Vanwege het grote oppervlak dat vergraven zal worden op de Groenmarkt en Varkenmarkt en de resultaten van het eerdere archeologische onderzoek aan de Groenmarkt in 2010 wordt voor deze locaties een opgraving voorgesteld. Hiervoor wordt een programma van eisen opgesteld
| Boorlocatie: | Bodemopbouw: | Vervolgonderzoek: |
|---|---|---|
| Nonnenveld-Kalkhaven (1) | Dik opgebracht zandpakket tot 300 cm. | Nee. |
| Boerenstraat-Affuithof (2) | Intacte bodem en archeologische indicatoren | Ja, begeleiding. Klein oppervlak. |
| Havendijk (3) | Dik opgebracht zandpakket tot 390 cm. | Nee. |
| Bagijnenwal (4) | Veel puin, mogelijk intact. | Ja, begeleiding. Klein oppervlak en veel puin dat wijst op sloop. Mogelijk restant van de laat-middeleeuwse stadsmuur. |
| Varkenmarkt (5) | Intacte bodem, dik pakket ophogingen, archeologische indicatoren. | Ja, opgraving. Groot oppervlak en dik pakket aan ophogingen. Mogelijk begravingen van Minderbroederklooster. |
| Groenmarkt (6) | Grotendeels intact, deels oude opgravingsput. | Ja, opgraving. Groot oppervlak, begravingen en goede resultaten bij eerdere opgraving zie: Groenmarkt (2010). |
Skeletten achter het Gorcums Museum
Dit onderzoek is uitgevoerd vooruitlopend op het plaatsen van vuilcontainers. Eerder deze maand vond daarom ook een beperkte opgraving plaats …
Publicatie
 | Tuinman, N.C. (2017) Archeologisch booronderzoek ten behoeve van plaatsing van ondergrondse vuilcontainers in de historische kern van Gorinchem, gemeente Gorinchem, Hollandia reeks 640, Zaandijk. Flipbook | PDF (1 MB) |
Metagegevens
| Archisnummer(s): | 4543900100 |
| Topografische kaart: | 38G |
| Coördinaten: | 126.652/426.942 (centrumcoördinaten) |
| Toponiem: | Gorinchem-Vuilcontainers |
| Plaats: | Gorinchem |
| Gemeente: | Gorinchem |
| Provincie: | Zuid-Holland |
| Type onderzoek: | Archeologisch booronderzoek |
| Uitvoerder: | Hollandia Archeologen, Zaandijk. |
| Projectleider: | P.M. Floore |
| Opdrachtgever: | Gemeente Gorinchem |
| Bevoegd gezag: | Gemeente Gorinchem |
| Aanvang onderzoek: | 15 mei 2017 |
| Documentatie: | Gemeentelijk depot voor archeologie Gorinchem |
| DANS: | - |