GORINCHEM – Amateur archeoloog Martin Veen (35) en zijn collega’s van de Gorcumse archeologische werkgroep hebben al een jaar werk achter de rug als maandag de graafmachine de eerste grondlaag van het Kazerneplein verwijdert. “Een archeologisch onderzoek als dit vraagt de nodige voorbereiding. Het is geen kwestie van even een spade in de grond steken en graven naar het Huis Paffenrode”, zegt Veen.
De werkgroep bestaat uit vertegenwoordigers van de Archeologische Werkgemeenschap Nederland, de Stichting Historisch Bodemonderzoek, het Stadsarchief, het Gorcums Museum en de gemeente Gorinchem. Voor Veen, die is verbonden aan de Stichting Historisch Bodemonderzoek, is de speurtocht naar het Huis Paffenrode niet het eerste archeologisch onderzoek. Hij was ook intensief betrokken bij het blootleggen van de fundamenten van het Kasteel van Arkel en het onderzoek op de Blijenhoek.
Detail kaart Joan Blaeu met het huis Paffenrode in het midden
Veen zette zijn eerste voorzichtige schreden op het archeologische pad al in zijn jeugd. “Het begon met het verzamelen van pijpenkopjes, maar dat is inmiddels veranderd. Ik vind het lokaliseren en in kaart brengen van vondsten belangrijker. Sommige dingen kun je beter in de grond laten zitten. Dan blijven ze het best bewaard.”
Toch heeft het daadwerkelijk in de handen houden van vondsten zijn charme, meent Veen. Of dat ook de reden is voor de twintig vrijwilligers om zich voor het werk op het Kazerneplein aan te melden weet hij niet. “We werken met enthousiaste mensen, van wie een deel al ervaring heeft met eerdere opgravingen. Het eerste werk is het verwijderen van de bovenlaag. Dat gebeurt met een graafmachine.”
Veen hoopt in het meest gunstige geval de volledige funderingen van het Huis Paffenrode te ontdekken. „Op de plek waar het huis heeft gestaan, is vermoedelijk nooit iets anders gebouwd. Bij de bouw van de kazernegebouwen werd dat gedeelte onbebouwd gelaten zodat de soldaten een exercitieplaats bij de kazerne hadden. Het mooiste zou echter zijn dat we ook nog elementen van de Franse tuinen ontdekken die om het huis lagen.
Van het huis Paffenrode is tot nog toe slechts één afbeelding bekend. “Op een stadskaart van Johan Blaeu die rond 1600 is gemaakt staat het huis getekend. Misschien dat er nog andere afbeeldingen bestaan, waarvan de bezitter niet weet dat het Huis Paffenrode betreft. Het zou mooi zijn als we de komende weken meer te weten komen over dit landgoed en zijn bewoners”, aldus Veen. Hij en zijn collega’s hebben vier weken de tijd gekregen voor het onderzoek.
De Dordtenaar
9 augustus 1997