Monnik met opengeslagen boek op schoot, pijpaarde (1500-1550)
Beschrijving
In 1972 kwam uit de Schutยญtersยญgracht, tijยญdens bagยญgerยญwerkยญzaamยญheยญden voorยญafยญgaand aan de verยญbreยญding van de Pompยญstraat, een mal van rood aarยญdeยญwerk voor de proยญducยญtie van een zeldยญzaam type pijpยญaarยญden beeldยญjes tevoorยญschijn. De vondst toont aan dat tusยญsen ca. 1500 en 1550 in Gorinยญchem reliยญgiยญeuze beeldยญjes zijn geproยญduยญceerd.1
Op welke schaal dit gebeurde is niet bekend. Met name rond 1500 was er in Nederยญland veel vraag naar eenยญvouยญdige perยญsoonยญlijke devoยญtiยญoยญnaยญlia.2 Het Gorยญcumse beeldje heeft de vorm van een monยญnik of aposยญtel met openยญgeยญslaยญgen boek (bijยญbel?) op schoot. Een tweede mal om de achยญterยญzijde van het beeldje te maken ontยญbreekt helaas.
Mal met afgietยญsel van gips, colยญlecยญtie Museum Catharijneconvent.
De mal is te zien in Museum Cathaยญrijยญneยญconยญvent te Utrecht. Op verยญzoek van de vinยญder maakte het resยญtauยญraยญtieยญateยญlier van de Rijksยญdienst voor het Oudยญheidยญkunยญdig Bodemยญonยญderยญzoek desยญtijds een afdruk in pijpยญaarde. Deze is opgeยญnoยญmen in de archeยญoยญloยญgiยญsche colยญlecยญtie van de gemeente Gorinchem.
Vergelijkbare vondsten
Ondanks de vele vondยญsten van pijpยญaarยญden beeldยญjes in de afgeยญloยญpen decenยญnia, zijn er slechts een klein aanยญtal verยญgeยญlijkยญbare voorยญbeelยญden bekend. In de colยญlecยญtie van H.J.E. van Beuยญninยญgen bevindt zich een soortยญgeยญlijke bodemยญvondst uit Edam. Op dit beeldje zijn nog resยญten van de vroeยญgere beschilยญdeยญring aanยญweยญzig. Een ander fragยญment is bekend uit de bodem van Leiยญden. 3 In de colยญlecยญtie van het Rijksยญmuยญseum van Oudยญheยญden bevinยญden zich een minยญder gedeยญtailยญleerde mal uit Leiยญden4 en een beeldje afkomยญstig uit Maasยญdriel. Beiยญden worยญden vroeยญger gedaยญteerd dan het Gorยญcumse exemplaar.
Beeldje gevonยญden in Edam, colยญlecยญtie H.J.E. van Beuningen.
Details
| Omschrijving: | Zittende monnik of apostel met een opengeslagen boek op schoot. Pijpaarden afdruk uit een enkele terracotta mal. |
| Materiaal: | Pijpaarde |
| Productie: | Nederland |
| Datering: | 1500-1550, afdruk door de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek, Amersfoort. |
| Afmetingen: | 11,2 x 7,3 x 4,0 (h x b x d in cm.) |
| Vindplaats: | Gorinchem, Pompstraat uit grachtvulling Schuttersgracht, particuliere vondst (1972). |
| Vondstnummer: | - |
| Verwerving: | Schenking H.A.R. Hovenkamp, Harderwijk. |
| Vragen? | Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over deze vondst? Laat het ons weten! |
Vindplaats
Pompstraat voor de verbreding met Schuttersgracht ca. 1972
Documentatie
 |
Henry-Buitenhuis, E.V. (1990) Pijpaarden beeldjes uit Leidse bodem, in: Bodemonderzoek in Leiden. Archeologisch jaarverslag 1988-1989 11e/12e jrg, Leiden, p. 71-76. Flipbook | PDF (61 MB) |
|
Kleiterp, M.E. (1990) Een verzameling pijpaarden mallen en beeldjes uit Leiden in het Rijksmuseum van Oudheden, in: Bodemonderzoek in Leiden. Archeologisch jaarverslag 1988-1989, 11e/12e jrg, Leiden, p. 77-88. Flipbook |ย PDF (61 MB) |
 |
Ostkamp, S. (2011) Christus per dozijn, in: Vind Magazine 1, Hoorn, p. 68-73. PDFย (2 MB) |
 |
Ostkamp, S. (2003) Gebed in eenvoud. Gebruik en productie van pijpaarden beelden in Gorcum, in: J. H. van den Berge et al., In Gorcum gebakken. Aardewerk, kleipijpen en wandtegels, Gorinchem, p. 56-63. WorldCat | Flipbook | PDF (7 MB) |
 |
Ostkamp, S. (2001) Productie en gebruik van pijpaarden en terracotta devotionalia in de Nederlanden. Het ambacht van de heyligenbacker voor Judocus Vredis, een archeologisch verslag. in: A. Boฬing & G. Inhester (red.), Judocus Vredis, Kunst aus der Stille, eine Klosterwerkstatt der Dรผrerzeit/Judocus Vredis, Kunst uit de stilte, een kloosterwerkplaats uit de tijd van Dรผrer, Borken, p. 186-256. WorldCat | Flipbook | PDF (5 MB) |
| Materiaal: | Pijpaarde |
| Periode: | Nieuwe tijd A: 1500-1650 nC |
| Toepassing: | Religie |
| Vindplaats: | Pompstraat (1972) |
