GORINCHEM – De archeologen op het Gorcumse Kazerneplein, die graven naar het Huis van Paffenrode, hebben vorige week een bijzondere ontdekking gedaan. Tijdens hun werkzaamheden stuitten de gravers op een zogenaamde ‘beerkelder’, waarvan de vondsten hen zeer veel kunnen vertellen over het leven van Jacob van Paffenrode, zijn vrouw Maria van Arckel en andere bewoners van het huis dat omstreeks 1595 werd gebouwd.
Een beerkelder is een ruimte onder het huis, die men gebruikte voor afval. Boven de kelder was een toilet geconstrueerd, zodat ook die boodschap in dezelfde kelder verdween. Volgens de opgravers i.s de vondst van de beerkelder een goede. Want, zo stelt Martin Veen, één van de onderzoekers, ‘wat we allemaal tegenkomen in de beerkelder, vertelt ons meer dan in de geschiedkunde te vinden is’.
Chaotisch
Inmiddels worden de vondsten uit de beerkelder driftig opgepoetst door vrijwilligers met tandenborstels en emmers water. Ranjith Jayasena, student archeologie in Amsterdam en vanaf het begin betrokken bij de opgravingen, blaast nog uit na het vinden van de kelder. ‘Ineens stuitten we op de kelder,’ vertelt Jayasena. ‘Toen werd het even heel chaotisch. Van alles liep ineens door elkaar heen, maar nu is het weer allemaal rustig en overzichtelijk. Van deze kelder wisten we niet af. De tekeningen die er van het huis zijn, vertellen ons maar heel weinig. Ook weten we nog steeds niet bij welk deel van het huis we zijn met het graven.
Er werd tevens een tweede kelder, volgens hetzelfde principe gebouwd als de beerkelder gevonden. Deze was alleen zo goed als leeg. “Het zou kunnen zijn dat deze kelder gebouwd is met de gedachte die te gebruiken als de andere vol is.’, aldus Jayasena. Volgens Martin Veen is er ook iets typisch aan de (gevulde) beerkelder. “Zo’n kelder is voor die tijd heel gewoon. Welgestelde mensen hadden een beerkelder, de minder rijken afvalputten of ‑hopen”, legt hij uit. “In deze beerkelder vonden we slechts huisafval als, knikkers, scherven, zo’n twintig zalfpotjes en een klembrilletje, piespotten, schoenzooltjes en ga zo maar door. We troffen geen keukenafval aan, dus het is heel waarschijnlijk dat er nog een kelder is met keukenafval. En dat kan ons nog meer informatie bezorgen”.
Beer
De archeologen hebben inmiddels een nieuw deel van het Kazerneplein ‑naast de huidige graafplaats – opengelegd om daar verder te graven. Van de ontdekte beerkelder, gaan de onderzoekers binnenkort ook de beer (poep) zeven en bekijken of daar nog interessante zaken uit naar voren komen. Ze hebben dus voorlopig nog de handen vol.
Kompas Aktief
26 augustus 1997
door Jan Robijns