Onderzoek
Pijlers voor een baileybrug over de Merwede die er nooit kwam, een herinnering aan de Koude Oorlog
In opdracht van de gemeente Gorinchem heeft RAAP Archeologisch Adviesbureau in maart en april 2008 een bureau- en inventariserend veldonderzoek uitgevoerd in verband met de afgraving van de uiterwaarden bij het bedrijventerrein Avelingen. Het onderzoek diende te worden uitgevoerd omdat realisatie van de plannen zou kunnen leiden tot aantasting of vernietiging van mogelijk aanwezige archeologische resten. Doel van het bureauonderzoek was het verwerven van informatie over bekende en verwachte archeologische waarden teneinde een gespecificeerde verwachting op te stellen. Doel van het veldonderzoek was het toetsen van die archeologische verwachting en, indien mogelijk, een eerste indruk geven van de kwaliteit (gaafheid en conservering), aard, datering, omvang en diepteligging van eventueel aangetroffen archeologische resten.
Geologische opbouw
De geologische opbouw van het plangebied komt overeen met de bevindingen van het bureauonderzoek. De vrij uniforme opbouw van de uiterwaard bestaat vanaf het maaiveld uit geul- en bedding/kronkelwaardafzettingen van de Boven Merwede op een (voor een groot deel) geërodeerd klei-op-veenlandschap (op oudere rivierafzettingen). Langs de huidige Boven Merwede, in het zuiden van het plangebied, is het (klei-op-) veenpakket tot minmaal 8,0 m -Mv (ca. 6.5 m -NAP) verdwenen. In het noorden van het plangebied is van oost naar west een getijdengeul (een strang) door de Boven Merwede gevormd. Deze getijdengeul heeft zich minder diep in de onderliggende lagen ingesneden en vanaf circa 4,0 m -Mv (ca. 2,5 m -NAP) is nog een restant over van oudere rivierafzettingen van de Merwede op het veenpakket. Naast dunne komkleilagen in het veen, zijn onder het veenpakket vanaf 7,5 m -Mv (ca. 5,5-6 m -NAP) oudere rivierafzettingen aangetroffen. Deze rivierafzettingen komen verspreid over het gehele plangebied voor en zijn afkomstig van de, door veen afgedekte, stroomgordel van het Gorkum-Arkel-systeem. In het plangebied zijn binnen 8,0 m -Mv geen rivierduinen aangetroffen.
Geen aanwijzingen
In tegenstelling met wat verwacht werd op basis van het bureauonderzoek, zijn in het plangebied tijdens het veldonderzoek geen (duidelijke) aanwijzingen voor archeologische vindplaatsen aangetroffen. In de geul- en beddingafzettingen van de Boven Merwede is alleen verspoeld puin waargenomen. Deze verspoelde puinspikkels leveren geen aanwijzingen op voor een mogelijk aanwezige vindplaats. Resten van de oude Wolferense dijk en resten van de nederzetting Wolferen zijn niet aangetroffen.
Publicaties
Plangebied Bedrijventerrein Avelingen te Gorinchem, gemeente Gorinchem, archeologisch vooronderzoek: een bureau- en inventariserend veldonderzoek, RAAP-rapport 1753, Weesp, 2009.
Bekijk | Download (9,8 MB), bijlage Bekijk | Download (462 kB)
E.J. van Rooijen
Bureauonderzoek afgraving uiterwaarden bij het bedrijventerrein Avelingen. Gemeente Gorinchem, 2007.
Bekijk | Download (1 MB)
N.W. Willemse
Ruimte voor de Rivier. Archeologische monumentenzorg langs de grote rivieren 2000-2015. Publicatie in opdracht van het Programmabureau Ruimte voor de Rivier van Rijkswaterstaat, Utrecht 2016; p. 80-85.
Bekijk | Download (47 MB)
Metagegevens
| Archisnummer(s): | onderzoeksmelding bureauonderzoek: 22117 onderzoeksmelding booronderzoek: 27411 |
| Topografische Kaart: | 38G |
| Coordinaten: | 124.590/426.855 |
| Toponiem: | Avelingen |
| Plaats: | Gorinchem |
| Gemeente: | Gorinchem |
| Provincie: | Zuid-Holland |
| Type onderzoek: | IVO-B |
| Uitvoerder: | RAAP Archeologisch Adviesbureau, Weesp |
| Projectleider: | J.H.M. van Eijk |
| Opdrachtgever: | Gemeente Gorinchem |
| Bevoegd gezag: | Gemeente Gorinchem |
| Aanvang onderzoek: | 25-03-2008 |
| Vondsten & documentatie: | Geen |
| DANS: | - |