Onderzoek
In opdracht van woningbouwvereniging Bouwen en Bewaren werd in augustus en september 2003 een opgraving uitgevoerd op de locatie Groenmarkt 8. Naar aanleiding van de resultaten van een eerder booronderzoek en een proefsleuvenonderzoek, gecombineerd met een archeologische sloopbegeleiding, was besloten een definitief archeologisch onderzoek uit te voeren op die plaatsen waar nieuwbouw gepland was en waar in situ behoud van de vindplaats niet mogelijk bleek.
Gasthuis
De vooronderzoeken wezen uit dat archeologische resten uit het begin van de stadsontwikkeling van Gorinchem te verwachten waren. De oudste vroeg 14de-eeuwse resten bestaan met name uit een aantal greppels van een bewoning met een sterk agrarisch karakter. De jongere resten bestaan uit aanzienlijke stenen structuren, met houtbouw en vlechtwerk, kuilen, beerkelders en dergelijke.
Uit historisch onderzoek is gebleken dat van het begin van de 14de tot het eind van de 16de eeuw hier een gasthuis heeft gestaan, waar deze vondsten hoogstwaarschijnlijk mee te verbinden zijn. Van diverse gebouwen die tot dit gasthuis hebben behoord is nog één pand aanwezig in de nabije omgeving van de onderzoekslokatie. De meest recente van de aangetroffen muurresten en sporen zijn uit de 17de-18de eeuw te dateren en zijn te verbinden met stadsbewoning na verhuizing van het gasthuis naar de Haarstraat.
Schrijfstiften
Een bijzondere vondst bestond uit 65 metalen en benen schrijfstiften 1 bij elkaar gevonden in één kuil. Met name de 13de tot 15de eeuwse sporen leverden veel, goed geconserveerde, vondsten op, waaronder bijzonder veel aardewerk, botmateriaal, metalen en leren voorwerpen (o.a. vele schoenen en een fragment van een zwaardschede). Door de vele mestlagen, beerputten en dergelijke die werden aangetroffen is ook ecologisch onderzoek uitgevoerd teneinde meer informatie over de ontwikkeling van de stad in de Middeleeuwen te verkrijgen.
Literatuur
Aa, A.J. van der (1843) Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden 4, Gorinchem, p. 682. WorldCat | Google Books | Flipbook | PDF (67 MB) |
|
Busch, A.J. (1973) Van een oud gasthuis tot 't Nieuwe Gasthuis, Gorinchem. PDF (800 kB) |
|
Busch, A.J. & K. Hazelaar (1999) Huize Groenmarkt 1606-1999, Gorinchem. Flipbook | PDF (3 MB) |
|
Haaster, H. van (2005) Kladders, fruyten, wermoesen, mostaert en amelcoren. Resultaten van het archeobotanisch onderzoek op de Groenmarkt in Gorinchem (1300-1775), BIAXiaal 216, Zaandijk. Flipbook | PDF (520 kB) |
|
Hoegen, R. & M. Nokkert (2004) Gorinchem: Groenmarkt, in: Archeologische Kroniek Zuid-Holland over 2003, Regionaal-historisch tijdschrift Holland 36, p. 84. Flipbook | PDF (977 kB) |
|
Hoogendijk, T. (2018) Schrijfstiften en pelgrimsinsignes uit Gorcumse bodem, in: F. Cerutti, R. Mulder, B. Stamkot & A. de Vries (red.), Tien eeuwen Gorinchem. Geschiedenis van een Hollandse stad, Utrecht, p. 158. WorldCat |
|
Kaptijn, E. (2003) Archeologische begeleiding aan de Groenmarkt te Gorinchem, Archeomedia Rapport A03-205-Y, Nieuwerkerk aan den IJssel. Flipbook | PDF (1,54 MB) |
|
Koning, M.W.A. de (2009) Archeologisch onderzoek Groenmarkt 8 te Gorinchem. Standaardrapportage opgraving, Archeomedia Rapport A03-338-K, Nieuwerkerk aan den IJssel. Flipbook | PDF (58,23 MB) |
|
Oostveen, J. van (2010) Tabakspijpen van de opgraving Groenmarkt in Gorinchem (2003), Tiel. Flipbook | PDF (418 kB) |
|
Telders, A. (1962) Het Oude Vrouwenhuis te Gorinchem, in: Oud Gorcum Varia 1962, Gorinchem. Flipbook | PDF (4 MB) |
|
Veen, M.C.W. (2011) Schrijfstiften uit Gorinchem, in: Westerheem 60, p. 298-300 Flipbook | PDF (1,3 MB) |
Foto’s
Metadata
Archisnummer(s): | 5128 |
Topografische Kaart: | 38G |
Coördinaten: | 126.556/426.869 (centrum) |
Toponiem: | Groenmarkt 8 (2003) |
Plaats: | Gorinchem |
Gemeente: | Gorinchem |
Provincie: | Zuid-Holland |
Type onderzoek: | Archeologisch: opgraving |
Uitvoerder: | Archeomedia/Arnicon, Nieuwerkerk aan den IJssel |
Projectleider: | Drs. M.W.A. de Koning |
Opdrachtgever: | Woningbouwvereniging Bouwen en Bewaren (later Poort 6) |
Bevoegd gezag: | Gemeente Gorinchem |
Aanvang onderzoek: | 13 augustus 2003 |
Vondsten & documentatie: | Gemeentelijk depot voor archeologie Gorinchem |
DANS: | - |