Beschrijving
TabaksÂpijp met aan de rokersÂzijde een tekstÂlint met hierop de tekst DE BEURS VAN GORINÂCHEM. Deze kwaÂliÂteitsÂtaÂbaksÂpijp is gemerkt met de gekroonde 96 en is door PieÂter StomÂman (1751−1839) in Gouda geproÂduÂceerd. Deze pijÂpenÂmaÂker maakte meer van dit soort tabakspijpen.
De meest bekende zijn de FELIX MERIÂTIS pijÂpen maar ook in de proÂvinÂcie werÂden dit soort pijÂpen besteld. De voorÂalsÂnog bekende proÂducÂten waarop net zoals dit GorÂcumse exemÂplaar een plaatsÂnaam verÂmeld staat, maar door een andere Goudse pijÂpenÂmaÂker zijn geproÂduÂceerd, zijn DE KOORNÂBEURS VAN MIDÂDELÂBURG en DE HARÂMOÂNIE TE MAASSLUIS.
Logement De Beurs
De vraag komt dan naar voren waarÂvoor is deze GorÂcumse tabaksÂpijp gemaakt en wat is/​was ‘De Beurs’. Nader onderÂzoek leert dat op 21 sepÂtemÂber 1816 voor het eerst De Beurs in GorinÂchem in een krant staat verÂmeld. In dit geval de RotÂterÂdamÂsche CouÂrant een en ander gevolgd door een verÂmelÂding twee dagen later in de UtrechtÂsche CouÂrant. Uit deze melÂdinÂgen blijkt dat een pand is aanÂgeÂkocht, omgeÂbouwd en vanaf dat moment als logeÂment is ingeÂricht. Dit logeÂment is gevesÂtigd in het beste deel van de stad aan de Hoogstraat.
Beide aanÂkonÂdiÂginÂgen verÂwijÂzen naar de korenÂmarkt aan de HavenÂdijk, recht tegenÂover De Beurs, in het gebied tusÂsen de Burgstraat en de BalenÂsteeg. 1 Lobregt wilde met zijn adverÂtenÂties de bemidÂdelde graanÂhanÂdeÂlaÂren in de regio aanspreken.
Vanaf 1818 wordt in diverse adverÂtenÂties en artiÂkeÂlen in de krant De Beurs in GorinÂchem omschreÂven als (voorÂnaam) logement/​koffiehuis in HolÂland2 en vanaf de jaren derÂtig3 nog enkel als kofÂfieÂhuis. Een verÂgeÂlijkÂbare situÂaÂtie met logeÂment de KoornÂbeurs in MidÂdelÂburg waar, zoals hierÂvoor gemeld, een verÂgeÂlijkÂbare tabaksÂpijp van bekend is.
Koenraad Lobregt
Het perÂceel tusÂsen de FonÂteinstÂeiÂger en de Hoogstraat bestond uit drie huiÂzen waarÂvan twee onder één kap. Dit laatÂste dubÂbele huis, een voorÂmaÂlige burÂgeÂmeesÂtersÂwoÂning, kocht KoenÂraad Lobregt op 6 maart 1816 voor 1.300 gulÂden. Het derde huis, direct ten zuiÂden van de steiÂger, bezat hij toen al.4 In 1868 taxeerde men het totale perÂceel op 13.000 gulÂden.5
KoenÂraad Lobregt was geboÂren in BraÂkel als zoon van StepÂhaÂnus Lobrecht6 en LijnÂtje Smits. Hij overÂleed 9 sepÂtemÂber 1829 op 52-jarige leefÂtijd in De Beurs. Zijn nageÂlaÂten boeÂdel werd getaxeerd op 19.750 gulÂden.7 Lobregt bezat ook een grote tuin op de westÂhoek KeiÂzerÂstraat-Blauwe TorenÂstraat. TegenÂwoorÂdig bebouwd met appartementen.
Bombardement
Na het overÂlijÂden van Lobregt behield De Beurs tot in de Tweede WereldÂoorÂlog een horeÂcaÂfuncÂtie. Het was vooral op maanÂdag het trefÂpunt voor landÂbouÂwers, veeÂhouÂders en hanÂdeÂlaÂren. De plaatÂseÂlijke notaÂrisÂsen maakÂten het hen gemakÂkeÂlijk door er zitÂting te houÂden. 8Op 4 novemÂber 1944 werd het gebouw gebomÂbarÂdeerd tijÂdens een gealÂliÂeerde aanÂval op het tegenÂover ligÂgende kringÂhuis van NSB-kring 47 AlblasÂserÂwaard aan de HavenÂdijk 14.
Details
Detailinformatie | |
---|---|
Omschrijving: | Ovoïde kop (ketel) van een tabakspijp met aan de rokerszijde een tekstlint: DE BEURS VAN GORINCHEM. Hielmerk: gekroonde 96 en Gouds wapenschild. Geglaasd, gebotterd, gehele radering rondom de ketelopening. Productie Pieter Stomman (1751-1839), Gouda. |
Materiaal: | Pijpaarde |
Productie: | Nederland |
Datering: | 1816-1830 |
Afmetingen: | 4,8 x 2,5 (h x b in cm.) |
Vindplaats: | Gorinchem, Lingeoever, particuliere vondst (1972). |
Vondstnummer: | - |
Verwerving: | Schenking B. Nater, St. Mitre les Remparts. |
Permalink: | https://www.archeologiegorinchem.com/100-vondsten/tabakspijp-de-beurs-van-gorinchem/ |
Vragen? | Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over deze vondst? Laat het ons weten! |
Vindplaats
Documentatie
Oostveen, J. van (2021) Gorinchem Een oude collectie met tabakspijpen ontsloten, Tiel, p. 19-21, 42. Flipbook |Â PDF (21 MB) |
Materiaal: | Pijpaarde |
Periode: | Nieuwe tijd B:1650-1850 nC |
Toepassing: | Rookartikel |
Vindplaats: | Lingeoever |