Beschrijving
TabaksÂpijp met aan de rokersÂzijÂde een tekstÂlint met hierÂop de tekst DE BEURS VAN GORINCHEM. Deze kwaÂliÂteitsÂtaÂbaksÂpijp is gemerkt met de gekroonÂde 96 en is door PieÂter StomÂman (1751−1839) in GouÂda geproÂduÂceerd. Deze pijÂpenÂmaÂker maakÂte meer van dit soort tabakspijpen.
De meest bekenÂde zijn de FELIX MERITIS pijÂpen maar ook in de proÂvinÂcie werÂden dit soort pijÂpen besteld. De voorÂalsÂnog bekenÂde proÂducÂten waarÂop net zoals dit GorÂcumÂse exemÂplaar een plaatsÂnaam verÂmeld staat, maar door een andeÂre GoudÂse pijÂpenÂmaÂker zijn geproÂduÂceerd, zijn DE KOORNBEURS VAN MIDDELBURG en DE HARMONIE TE MAASSLUIS.
Logement De Beurs
De vraag komt dan naar voren waarÂvoor is deze GorÂcumÂse tabaksÂpijp gemaakt en wat is/was ‘De Beurs’. Nader onderÂzoek leert dat op 21 sepÂtemÂber 1816 voor het eerst De Beurs in GorinÂchem in een krant staat verÂmeld. In dit geval de RotÂterÂdamÂsche CouÂrant een en ander gevolgd door een verÂmelÂding twee dagen later in de UtrechtÂsche CouÂrant. Uit deze melÂdinÂgen blijkt dat een pand is aanÂgeÂkocht, omgeÂbouwd en vanÂaf dat moment als logeÂment is ingeÂricht. Dit logeÂment is gevesÂtigd in het besÂte deel van de stad aan de Hoogstraat.

AanÂkonÂdiÂginÂgen in de UtrechtÂsche- en RotÂterÂdamÂsche CouÂrant sepÂtemÂber 1816 (bron : Delpher)
BeiÂde aanÂkonÂdiÂginÂgen verÂwijÂzen naar de korenÂmarkt aan de HavenÂdijk, recht tegenÂover De Beurs, in het gebied tusÂsen de Burgstraat en de BalenÂsteeg. 1 Lobregt wilÂde met zijn adverÂtenÂties de bemidÂdelÂde graanÂhanÂdeÂlaÂren in de regio aanspreken.
VanÂaf 1818 wordt in diverÂse adverÂtenÂties en artiÂkeÂlen in de krant De Beurs in GorinÂchem omschreÂven als (voorÂnaam) logement/koffiehuis in HolÂland2 en vanÂaf de jaren derÂtig3 nog enkel als kofÂfieÂhuis. Een verÂgeÂlijkÂbaÂre situÂaÂtie met logeÂment de KoornÂbeurs in MidÂdelÂburg waar, zoals hierÂvoor gemeld, een verÂgeÂlijkÂbaÂre tabaksÂpijp van bekend is.
Koenraad Lobregt
Het perÂceel tusÂsen de FonÂteinstÂeiÂger en de Hoogstraat bestond uit drie huiÂzen waarÂvan twee onder één kap. Dit laatÂste dubÂbeÂle huis, een voorÂmaÂliÂge burÂgeÂmeesÂtersÂwoÂning, kocht KoenÂraad Lobregt op 6 maart 1816 voor 1.300 gulÂden. Het derÂde huis, direct ten zuiÂden van de steiÂger, bezat hij toen al.4 In 1868 taxeerÂde men het totaÂle perÂceel op 13.000 gulÂden.5
KoenÂraad Lobregt was geboÂren in BraÂkel als zoon van StepÂhaÂnus Lobrecht6 en LijnÂtje Smits. Hij overÂleed 9 sepÂtemÂber 1829 op 52-jariÂge leefÂtijd in De Beurs. Zijn nageÂlaÂten boeÂdel werd getaxeerd op 19.750 gulÂden.7 Lobregt bezat ook een groÂte tuin op de westÂhoek KeiÂzerÂstraat-BlauÂwe TorenÂstraat. TegenÂwoorÂdig bebouwd met appartementen.
Bombardement
Na het overÂlijÂden van Lobregt behield De Beurs tot in de TweeÂde WereldÂoorÂlog een horeÂcaÂfuncÂtie. Het was voorÂal op maanÂdag het trefÂpunt voor landÂbouÂwers, veeÂhouÂders en hanÂdeÂlaÂren. De plaatÂseÂlijÂke notaÂrisÂsen maakÂten het hen gemakÂkeÂlijk door er zitÂting te houÂden. 8Op 4 novemÂber 1944 werd het gebouw gebomÂbarÂdeerd tijÂdens een gealÂliÂeerÂde aanÂval op het tegenÂover ligÂgenÂde kringÂhuis van NSB-kring 47 AlblasÂserÂwaard aan de HavenÂdijk 14.
Details
Detailinformatie | |
---|---|
Omschrijving: | Ovoïde kop (ketel) van een tabakspijp met aan de rokerszijde een tekstlint: DE BEURS VAN GORINCHEM. Hielmerk: gekroonde 96 en Gouds wapenschild. Geglaasd, gebotterd, gehele radering rondom de ketelopening. Productie Pieter Stomman (1751-1839), Gouda. |
Materiaal: | Pijpaarde |
Productie: | Nederland |
Datering: | 1816-1830 |
Afmetingen: | 4,8 x 2,5 (h x b in cm.) |
Vindplaats: | Gorinchem, Lingeoever, particuliere vondst (1972). |
Vondstnummer: | - |
Verwerving: | Schenking B. Nater, St. Mitre les Remparts. |
Permalink: | https://www.archeologiegorinchem.com/100-vondsten/tabakspijp-de-beurs-van-gorinchem/ |
Vragen? | Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over deze vondst? Laat het ons weten! |
Vindplaats
Documentatie
![]() | Oostveen, J. van (2021) Gorinchem Een oude collectie met tabakspijpen ontsloten, Tiel, p. 19-21, 42. Flipbook |Â PDF (21 MB) |
Materiaal: | Pijpaarde |
Periode: | Nieuwe tijd B:1650-1850 nC |
Toepassing: | Rookartikel |
Vindplaats: | Lingeoever |